Co zrobić, aby wybudować dom bez pozwolenia?

Marzysz o tym, żeby zamieszkać we własnym domu i zapomnieć o sąsiadach „skaczących” w sąsiednim mieszkaniu nad głową? Chcesz mieć własne podwórko i uprawiać pyszne marchewki czy piękne kwiaty? Niestety, budowa nieruchomości wymaga załatwieniu wielu formalności. Jedną z nich jest uzyskanie pozwolenia na budowę domu. Jednak czy wiesz, że można ominąć ten krok? Dowiedz się, jak to zrobić.

Budowa domu bez pozwolenia — czy jest możliwa?

Dom bez pozwolenia można było wybudować od dawna. Do 2022 roku przepisy prawa pozwalały na budowę domu do 35m2 bez załatwiania specjalnych zgód. W styczniu wspomnianego roku zwiększono limit do 70 m2. A zatem jeśli chcesz mieć dom o takiej powierzchni, nie musisz się ubiegać o pozwolenie na jego budowę.

Co ciekawe, w marcu 2023 roku rząd przyjął projekt nowelizacji przepisów, zgodnie z którym już niebawem limit przestanie obowiązywać. Dzięki zmianie będzie można wybudować także dom jednorodzinny powyżej 70 m2 bez uzyskania zgody urzędnika! To duże ułatwienie dla indywidualnych inwestorów.

Jaki dom można wybudować bez pozwolenia?

Budowa domu bez pozwolenia budzi wiele kontrowersji. Wiele osób uważa, że to oznacza samowolę budowlaną, czyli tworzenie nieruchomości niezgodnie z przepisami. Nic bardziej mylnego. Obiekt nadal musi być skonstruowany zgodnie z prawem.

W przypadku domu bez pozwolenia zostają uproszczone wyłącznie formalności. Nie trzeba ani zatrudniać kierownika budowy, ani tworzyć dziennika. To Ty decydujesz, czy potrzebujesz wsparcia specjalisty. Ponadto można:

• złożyć dokumenty online, co pozwala zaoszczędzić czas i pieniądze;
• uzyskać decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu gminy już po 21 dniach, a nie czekać na przeprowadzenie standardowej procedury nawet do 6 miesięcy.

Warto jednak pamiętać, że budowa domu bez pozwolenia wiąże się z pewnymi ograniczeniami.  Nieruchomość bez formalności musi:

• być przeznaczona na własne cele mieszkaniowe,
• być jednorodzinna, wolnostojąca i jedno- lub dwukondygnacyjna,
• mieścić się na działce, na której została zaprojektowana.

Bez formalności można także stworzyć parterowy dom rekreacyjny do 70 m2, z którego będą korzystać wyłącznie właściciele w czasie wolnym. Jednak pamiętaj, że można postawić jedynie jeden taki obiekt na 500 m2 działki.

W projekcie nowelizacji przepisów zasady odnośnie do tworzenia domów o powierzchni do 70 m2 pozostają takie same. Jednak zmienia się podejście do nieruchomości, które mają więcej niż 70 m2. Według nowych przepisów, jeśli właściciel będzie chciał wybudować duży obiekt bez pozwolenia, nadal będzie musiał:

• zgłosić budowę wraz z projektem budowlanym w urzędzie,
• wybrać kierownika budowy i założyć dziennik budowy.

Jednakże są także zalety tego rozwiązania. Jeżeli inwestor będzie chciał wybudować dom bez formalności, będzie mógł wybrać projekt spośród tych zatwierdzonych przez ministerstwo. Ponadto wystarczy, że po wykonaniu wszystkich prac złoży zawiadomienie o zakończeniu budowy, aby jednocześnie uzyskać zgodę na użytkowanie nieruchomości. Co ciekawe, to wszystko będzie można zrobić online.

Warto jednak pamiętać, że budowa domu powyżej 70 m2 bez formalności wiąże się z pewnymi ograniczeniami. Obiekt może być maksymalnie dwukondygnacyjny i musi być przeznaczony na własne potrzeby. Ponadto inwestorem może być tylko osoba prywatna — nie może być nim przedsiębiorca.

Czy można ubezpieczyć dom wybudowany bez pozwolenia?

Budowa domu bez pozwolenia, choć wzbudza wiele kontrowersji, jest możliwa. Zastanawiasz się jednak, jak na tego typu nieruchomości “patrzą” towarzystwa ubezpieczeniowe? Okazuje się, że sposób załatwiania formalności z urzędem nie ma żadnego znaczenia dla firmy. Podczas zawierania umowy na ochronę domu nie trzeba przedstawiać pozwolenia na budowę ani innych zgód urzędników. A zatem nie musisz ubiegać się o żadne dokumenty, aby móc wykupić polisę.

Dla towarzystw ubezpieczeniowych liczą się:

• rodzaj i stan nieruchomości — czy to dom czy gospodarstwo rolne, oraz czy pozostaje w budowie czy nie;
• pokrycie dachu oraz konstrukcja ścian zewnętrznych — mają wpływ na określenie ryzyka wystąpienia pożaru na terenie obiektu;
• rok budowy — od tego zależy stopień zużycia materiałów budowlanych i prawdopodobieństwo pojawienia się np. nieszczelności czy wad;
• lokalizacja nieruchomości — to wpływa na ryzyko wystąpienia powodzi, ale także kradzieży czy włamania;
• sposób korzystania z nieruchomości, czyli czy będzie wynajmowana innym osobom, czy będzie wykorzystywana do działalności gospodarczej oraz jak długo będzie zamieszkana;
• historia ubezpieczenia nieruchomości w ostatnich latach — na tej podstawie towarzystwa obliczają ryzyko objęcia budynku ochroną;
• przedmiot oraz zakres ubezpieczenia — podanie tych informacji jest niezbędne do wyceny polisy;
• wartość domu — na tej podstawie jest obliczana wysokość sumy odszkodowania za szkody.

Dzięki tym informacjom firmy mogą przygotować dla Ciebie idealną ofertę i podać dokładny koszt ochrony. Do zawarcia umowy będzie potrzebny tylko dowód osobisty, aby towarzystwo mogło sporządzić dokumenty na Twoje dane osobowe. A zatem pozwolenie na budowę nie będzie Ci potrzebne.

Zdecyduj się na mniejszy dom i uniknij wielu formalności w urzędach. To prostsze niż myślisz!

Materiał zewnętrzny